Mars'ın Ay Phobos'u Ayrılıyor

Mars, üssünde geçmiş olan tek kaya değil. Kuru, soğuk, atmosfer kaybeden gezegende kendine ait olmak için iki ay vardır. Daha büyük kardeş kardeşleri Phobos, eve daha yakın duran düzensiz şekilli bir karmaşadır. Bu nedenle yavaş yavaş dağılıyor.

Kelimenin tam anlamıyla parçalanıyor. NASA bilim adamları Salı günü, 13,6 mil uzunluğundaki Fobos'un yüzeyindeki uzun ve sığ olukların ayın yıkımına yol açacak erken yapısal bozulma belirtileri olduğunu öne süren bulgular sundular.

Mars'a 3,700 mil uzaklıkta bulunan Phobos, gezegenine güneş sistemindeki diğer aylardan daha yakındır. Buna karşılık, ayımız Dünya'dan 238.900 mil. Yerçekimi etkileri daha güçlü olduğu için, Mars aslında Phobos'u her 100 yılda bir yaklaşık 6,6 fit çekiyor.

Bu, yaklaşık 30 ila 50 milyon yıl içinde, Phobos aslında ayrılabilir.

NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden Terry Hurford bir basın açıklamasında, “Phobos’un zaten başarısız olmaya başladığını ve bu başarısızlığın ilk işaretinin bu olukların üretilmesi olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Uzun süre boyunca, Phobos'daki olukların, asteroit etkisinin neden olduğu kırıklar olduğu ve 5.6 mil genişliğindeki Stickney kraterini yarattığı ve işlemdeki ayı neredeyse tahrip ettiği düşünüldü. Oluklar ve krater zincirlerinin daima Stickney'den yayıldığı görülmüştür, ancak artık onların yakınlardaki bir odak noktasından geldiklerini biliyoruz.

Hurford ve ekibi, yeni verilere dayanan bazı modellemeler yoluyla, olukların, Mars ve Phobos'un kendisi arasındaki karşı çekim çekiminin yarattığı gelgit kuvvetlerinden kaynaklanan gerici izler olduğuna inanıyor.

Aynı tür güçler aslında Dünya'da ve ayımızda da hareket eder, bu da okyanus gelgitlerine yol açar ve iki cesedi biraz yumurta şeklinde yapar. Ancak bu, Mars ve Phobos arasında yaşananlar kadar güçlü değildir.

Artırılmış yerçekimi kuvvetlerinin yanı sıra, bunun olmasının sebebinin bir kısmı da Phobos’un iç kısımlarının üzgün bir karmaşa olabileceği. Sağlam sağlam bir çekirdek yerine, Mars ayının iç kısmı, sadece 330 feet kalınlığındaki dış katman tarafından zorlukla bir arada tutulan moloz olabilir.

Bu tür iç kısımlar gelgit kuvvetleri tarafından çılgınca değişebilir. Bir arada kalmak için, Phobos'un dış katmanının sürekli olarak yeniden ayarlanması gerekir. Bilim adamları bunun muhtemelen dış tabakanın elastik bir lastik gibi olduğu anlamına geldiğini düşünüyor.

Elbette, fiziksel stres arttıkça, dış katman zayıflar ve zayıflar. Birkaç düzine milyon yıl ver ve sonunda açılacak büyük bir uzay taşına sahip ol.

Ne kadar üzücü olursa olsun, Phobos güneş sisteminde aynı şeyi deneyimleyen bir dostum var gibi görünüyor: Neptün’ün de kırılmış bir yüzeye sahip olan ayı Triton.

En büyük soru, açıkça, bunun Mars için ne anlama gelebileceğidir. Ölüm sonrası kaya yığını, ev sahibi gezegene düşmeye devam edecek mi? Yörüngede yüzerek kırmızı gezegene hoş bir toz bulutu verecek mi? Bunu bulmak için sadece 30 milyon yıl beklememiz gerekiyor.